Не кој е УБАВ, туку кој е УДАВ!

Баба ми Ана беше една многу уникатен и современ лик (тие што ја знаат, можат да потврдат). И покрај тоа што беше родена во рурална средина и беше воспитувана во класичен патријархален дух, за некои работи бепе со сосема отворен ум и модерни сфаќања. Отсекогаш имаше некое досетливо објаснување за моите детални, директни и најчесто политички некоректни детски прашања (тие што имаат деца, знаат за што зборувам).

Беше ризница на некои „хихирику“ досетки, во кои дури сега како возрасна сфаќам колку имало тежина и многу поширока примена, нормално ако ја промениме перспективата.

Пример, како мала на телевизија гледав филмови, каде многу често комбинациите на парови беа многу нереални. Најчесто, девојката беше како принцеза од бајките, а мажот (барем за моите детски очи) некој подземен трол. Убавицата и ѕверот, пар екселанс. И ќе ја прашав баба ми како е ова возможно, на што ќе добиев одговор – „Е чедо! Не кој е убав, туку кој е удав!“. Секако по тоа следуваше лавина на потпрашања од моја страна, но одговорот беше секогаш ист – „Ќе ти стане јасно кога ќе потпораснеш!“.

Исклучете ги внатрешните коментари од типот на –„Не кој е удав, туку кој има пари!“ или „Кој е удав, може да попие бокс!“ и слични мисли кои ви се навртија во главата. Иако коментарите ви се валидни, моето толкување замина во малку поинаква насока.

Може да си најубавиот, најинтелегентниот, најдосетливиот, најумешниот, најзборливиот, најинтересниот, најдобриот, ако не си и најупорниот – тешко дека ќе ја оствариш посакуваната цел.

И полека ве носам до приказната за оваа недела – за да успееш треба да си упорен, а тоа пак значи да си КОНЗИСТЕНТЕН или по речникот на баба ми УДАВ.

Конзистентноста сама по себе звучи херојски, но ако се заснова на неодржливи напори (претрупување со обврски, перфекционизам или игнорирање на паузите и одморот кои телото ги бара), таа на крајот ќе се распадне како кула од карти – и ете ти колапс.

Јас повеќе зборувам за една ОДРЖЛИВА конзистентност – која значи да си постојан со ритам и интензитет што навистина можеш да го издржиш на долг рок, дури и кога животот ќе стане хаотичен. Или сумирано, не станува збор да го правиш перфектно секој ден, туку да го правиш на начин, кој ќе ти овозможи да го правиш и утре.

Моја лична приказна

Имам  многу приказни за мојата (не)конзистентност и пат кон одржлива конзистентност. Но, одбрав да ви раскажам за моето заљубување во јогата, затоа што како активност е врзана со физичка дисциплина, но многу повеќе со ментален баланс и интроспекција.

Кога првпат започнав со јога, еден долгогодишен вежбач пред мене се испозавитка како переца и јас си реков, ма нема шанси ова јас да го правам. Ниту имав кондиција, ниту можев да се свиткам, и се во погрешниот момент вдишував или издишував, што ги правеше вежбите уште потешки. И си поставив цел да издвојам само 10 минути дневно за оваа активност. Без притисок, без големи очекувања. Си реков: "Само денес, само 10 минути." Тоа "само денес" стана утрешен ден, па нареден, и така незабележливо создадов ритам што ми стана дури и потреба.

Со тек на време, телото ми бараше повеќе, умот ми стануваше појасен, а дисциплината што ја градев тивко ме водеше кон следниот чекор. Дојдов од моите десет минути на речиси час и половина - не затоа што морам, туку затоа што сакам.

Да бидам искрена, до ден денес не можам да се свиткам како переца, ама сфатив дека не ни имам некоја посебна желба за тоа. Тоа што ми е доволно, го постигнав.

На жалост, овој континуитет беше прекинат поради здравствени причини, кога два месеци лежев по болници и бев неподвижна. На уште поголема жалост, кога бев физички подобра, не му се вратив на континуитетот.

Требаше време на ментално подготвување и пред се, простување на себе си за прекинување на оваа убава и здрава навика. Но, сега полесно ќе се вратам, затоа што ја имам формулата, знам дека успева. И си почнав одново, сега малку понапредено – наместо со десет минути, веднаш половина час. И ќе продолжам да бидам УДАВ.

Мој предлог е - кога станува збор за нашата упорност и континуитет, ајде сите да бидеме УДАВ 😊.

Вежба за оваа недела

Да ми беше клиент, вежбава ќе беше многу поперсонализирана и начинот на извршување ќе беше директно прилагодена на твоите потреби, можности и вредности. Но, сепак ќе се потрудам да дадам некои од најуспешните пристапи кои мислам дека ќе ти користат.

ИЗБЕРИ АКТИВНОСТ

Избери една од мноштвото ативности кои многу сакаш да ги инкорпорираш во твојот живот, а никако да дојде на ред. Или, ќе почнеш, ќе ја претераш, па правиш долга пауза, па спорадично ќе и се враќаш, и по некое време целосно ја напушташ под изговор – „ова не функционира“, „ова не е за мене“, „не ги исполни моите очекувања“.

Пример, можеби сакаш да воведеш поздрава исхрана, да вежбаш, да пешачиш, да читаш книги, да учиш...списокот е голем, но избери едно. Не дека не можеш да избереш повеќе, ама искуствено така се претвараат во обврски, кои  први летаат од списокот на приоритети.

Затоа избери едно – она што ти е најдраго на срцето и вистински го сакаш.

Да почнеме прво со тоа.👌

ИЗБЕРИ ПЕРИОД И ПОЧНИ

Избери си период во текот на денот кога ќе ја правиш активноста. Наутро, на пладне, попладне, пред спиење. Но, пак со флексибилност. Ако некој ден испуштиш во избраниот период, префрли ја активноста во следниот послободен период во текот на тој ден.

Од искуство, избирање на точно време (како во 20:15ч), на мозокот му дава простор за ескивирање. Ако го утна точното време, ете дошло 21:00 часот, мозокот ти вели „За денес ништо, ни помина времето за таа активност, ќе се обидеме утре пак“. И така до бескрај.

Друг лош аспект на бирање на точно време - при првата обврска (активност) која ќе се поклопува со тајмингот на активноста што ја избра, си правиш притисок да избереш што ти е во моментот поважно. А, што и да избереш ќе чувствуваш вина – тоа води кон притисок – што води кон стрес. Така му даваш сигнал на мозокот дека ова не функционира и ец-пенал-ШУТ- од видно поле на активности.

‼️Значи: Избери прикладен период. Задржи флексибилност. И почни – не утре, не вчера, денес.

НАПИШИ ЛИСТА „ШТО АКО НЕ“

При избор помеѓу помалку болка или повеќе задоволство, како луѓе секогаш ќе избереме што ни носи помалку болка. Читни ја реченицата уште еднаш.

За да се мотивираш себе си, врзи ја активноста со некоја болка. Јас тоа го викам, списокот на „Што ако не?“. Направи листа (пак јас со листите, ама од себе не се бега 😊) со сите негативни последици кои би ти причиниле физичка или психичка болка, доколку продолжиш да ја одложуваш активноста т.е. што ако не ја практикуваш, При правење на листата, гледајте во иднината пр. последиците за 5 или 10 години од сега.

ДВИЖИ ЧЕКОР ПО ЧЕКОР

Во сите психолошки практики се предлага истата техника за да се задржи континуитетот. Можеби се викаат различно – „2% дневно“, „1% подобар секој ден“, „прогрес, не перфекција“, „споро е брзо“, но сите се согласуваат – почни со малку (по твои критериуми) и продолжи.

Секој ден.

СОЗДАДИ СИСТЕМ НА ПОДДРШКА

Истото правило за помалку болка, ќе наорави и оваа активност да ти биде болна. Сепак ќе бара да се откажеш од некои лагодности (пример излежување, наместо вежбање; награда чоколадно колаче, наместо јаболче). Правењето на листата „Што ако не“ помага во менување на перспективата, но за тоа треба време и континуирана пракса.

Затоа ти е потребен систем на поддршка. Врз база на твјот стил на примање на информации – аудитивен, визуелен, кинетички или логичен, системот на поддршка може да биде:

• Испринтан каледнар што ќе си го закачиш на фрижидер и секој ден по завршување на активноста да си го обележиш со бојата која ти се допаѓа најмногу

• Партнер за одговорност т.е. човек кој ќе те потсетува прашува, бодри, па и кара. Може да биде баш романтичниот партнер, колега/колешка од доверба, родител, другар, а може да повикаш и професионалн пријател 😉

• Да ја носиш секогаш со себе листата на „Што ако не“ и кога ќе почувствуваш демотивација, болка или мрза, прочитај си ги фактите

Има еден куп начини, а може и комбинација од повеќе.

Но, едно е многу важно. Мора да ги информираш луѓето од твојата блиска околина (семејство, блиски социјални кругови, колегите од тимот) за твојата сериозна намера да ја воведеш оваа промена. Па дури и да ја споделиш листата на „Што ако не“, за да ја сфатат сериозноста, а и да избегнете ситуации:

• „ Ај бе касни си со нас во кафанче, па петок е!"

• „Кој видел аир од трчање!“

• „Ајде не биди расипувач на забави, наздрави со нас!“

Ова не е врзано со „цврстина на карактер “ и длабочината на твојот порив за промена. Врзано е со вкоренетата потреба во човекот да припаѓа и да е прифатен. Тие што те сакаат и ти мислат добро, секако ќе те подрржат и ќе те прифатат.

ИДЕНТИФИКУВАЈ ГО КРИТИЧНИОТ ДЕН

Кога ќе почнеш некоја активност секако првично ќе ја чувстуваш болката од намалување на комодитетот. Но, во првите денови се уште те држи адреналинот и мотивацијата од самото донесување на одлуката. Како минуваат деновите, доаѓаш до еден критичен ден, во кој го чувствуваш колебањето, стравот од неуспех, а во суштина е мозокот кој сака да се врати на комодитетот. Ако некогаш си држел диета, точно знаеш кога потпаѓаш најмногу под искушение. Мене пример ми е чевртиот ден.

Биди подготвен за овој ден. Информирај го својот систем на поддршка, за да ти помогнат да го пребродиш.

Во овој ден мораш да ја направиш активноста.

Макар и шантраво, мрзеливо, половично.

Следниот ден ќе биде друга песна.

РЕЛАПС НЕ Е КОЛАПС

Нормално е некој ден (освен критичниот) едноставно да направиш релапс, т.е. да ја испуштиш активноста. И тоа е сосема во ред, очекувано, не се карај премногу себе си. Можеби и ти требало починка, па и да не ти здосани.

Но, релапс, не е колапс.

Утре почнуваш одново.

И со среќа! Едвај чекам да ми кажеш како ти оди.

И ако запнеш, секако повикај пријател 😉❤️